Hoe ziet de behandeling eruit
De eerste sessie bestaat uit een uitgebreid gesprek om een zo goed mogelijk beeld te krijgen van de situatie en het probleem. Daarna wordt de patiënt wegwijs gemaakt in de anatomie van de bekkenbodem en zal ook de functie en de werking in het kader van de klacht worden duidelijk gemaakt. Afhankelijk van de resultaten van het onderzoek van de bekkenbodemspieren zal een behandelplan worden opgesteld en besproken. Wij zien u gemiddeld 1x/week.
Aan de hand van biofeedback hebt u een visueel beeld van de kracht, uithouding en het relaxatievermogen van de spieren.
Op deze manier kan u tevens de evolutie tussen verschillende sessies volgen.
De bekkenbodem
De bekkenbodem vormt een soort wand van spieren, bindweefsel, gewrichtsbanden en pezen die het bekken onderaan ondersteunen en afsluiten. Doorheen de bekkenbodem lopen de urinebuis, de endeldarm en bij de vrouw de vagina.
De spieren van de bekkenbodem ondersteunen de organen van het bekken (de blaas, de endeldarm en bij de vrouw de baarmoeder). Bij onvoldoende stevige bekkenbodemspieren kan bijvoorbeeld de baarmoeder of de blaas gedeeltelijk doorheen een opening in de bekkenbodem zakken, wat een verzakking wordt genoemd.
De bekkenbodemspieren zorgen voor de afsluiting van de urinebuis en de endeldarm. Ze zijn dus zowel belangrijk voor het ophouden van de urine als de controle van de stoelgang.
Deze spieren moeten ook kunnen loslaten, ontspannen. Indien de bekkenbodemspieren te gespannen zijn (door bv constipatie, urineweginfecties, ophoudgedrag, stress, pijn bij betrekkingen, …) zal plassen en stoelgang maken moeilijker worden. Hierdoor worden constipatie, urineweginfecties, blaas-overactiviteit, pijn bij betrekkingen, enz in de hand gewerkt en veroorzaakt. Tenslotte heeft de bekkenbodem ook een seksuele functie.
Urineverlies
Ongecontroleerd urineverlies komt voor op elke leeftijd, het is dus geen normaal ouderdomsverschijnsel. Het treft zowel mannen, kinderen als vrouwen, maar deze laatste zijn er wellicht iets gevoeliger voor, in het bijzonder na een zwangerschap of in de overgangsjaren.
Ongewild urineverlies is geen ziekte, het is een ongemak dat meerdere oorzaken kan hebben. Soms wordt het probleem zo hinderlijk dat de persoon in kwestie zich gaat isoleren. Ook bij kinderen kan het sociale aspect zwaar doorwegen wanneer ze worden geplaagd of uitgelachen omdat ze nog in bed plassen, of niet mee op kamp kunnen of gaan logeren omwille van dit probleem.
Bovendien wordt er vaak niet over gepraat uit schaamte. Jammer, want met de therapieën en hulpmiddelen die vandaag ter beschikking staan is er altijd wat te doen aan ongecontroleerd urineverlies. Eén van die therapieën is kinesitherapie.
Verschillende vormen van incontinentie
Gemakkelijkheidshalve maakt men een onderscheid in 2 veel voorkomende types:
Inspannings- of stressincontinentie
Het urineverlies treedt op bij hoesten, niezen, lachen of tijdens een lichamelijke inspanning waarbij we de buikspieren aanspannen. Deze vorm van urineverlies komt voor bij mannen na wegname van de prostaat. Bij vrouwen komt stressincontinentie nogal eens voor na een bevalling of na wegname van de baarmoeder. De oorzaak van stressincontinentie bij vrouwen is vaak een verzwakte bekkenbodem.
Aandrang- of urge-incontinentie
Bij dit type treedt vaak een plotse, niet te onderdrukken aandrang om te plassen op doordat de blaasspier ongecontroleerd gaat samentrekken. Vaak bereikt men niet tijdig het toilet. De oorzaak hiervan is meestal een ‘overactieve blaas’, een te sterke blaasspier. Urineverlies bij kinderen is in de meeste gevallen urge-incontinentie.
Stoelgangproblemen
Vele stoelgangproblemen kennen hun oorzaak in ophoudgedrag of onvoldoende tijd nemen. Hierdoor belandt men vaak in een vicieuze cirkel die harde stoelgang en constipatie in de hand werkt. Zeker bij kinderen wordt vaak ‘overloopdiarree’ gezien, waarbij er stoelgangverlies is in de vorm van veegjes (soiling) of grotere hopen (encopresis). In tegenstelling tot wat de term doet vermoeden, gaat het hier niet om diarree maar om constipatie.
Seksuele problemen
Heel wat vrouwen ervaren pijn bij penetratie. Zij voelen zich vaak alleen en geïsoleerd met dit probleem en het duurt soms jaren eer men dit durft melden aan de huisarts of gynaecoloog. Jammer, want ook hiervoor bestaan vandaag heel wat behandelingsmogelijkheden.
Pijn in deze intieme regio zorgt steeds voor een reflexmatige aanspanning van de bekkenbodemspieren (vergelijkbaar met het aanraken van een hete kookplaat: men zal verschrikt reageren en heel het lichaam zal aanspannen). Zelfs al na een eenmalige pijnlijke ervaring kan een vicieuze cirkel van angst en stress voor opnieuw pijn, de spanning van de spieren in stand houden. Ook kunnen constipatie en overactieve blaas deze pijn bij betrekkingen veroorzaken of in stand houden.
Ook mannen kunnen pijn hebben in de genitale regio, vaak los van seksueel contact. Erectiestoornissen en ejaculatiestoornissen zijn mogelijke seksuele problemen.